Όλα του σχολείου εύκολα

ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ 

ΑΠΟ Ν-Ο-Π 

Ελάτε να γνωρίσουμε το νερουλά, τον οργανοπαίχτη, τον παγωτατζή, τον παγοπώλη κ.α.Πιο συγκεκριμένα:

Νερουλάς

Ο νερουλάς ήταν πλανόδιος πωλητής νερού. Μετέφερε τους τενεκέδες με τα πόδια, το γαϊδούρι ή το κάρο και πουλούσε το νερό στα σπίτια γιατί δεν υπήρχε δίκτυο ύδρευσης. Υπήρχε συνήθως ένας νερουλάς σε κάθε γειτονιά και είχε σταθερή πελατεία.

Γράψαμε το τετράστιχό του

Πού να είναι ο νερουλάς

να πιούμε το νεράκι

το κρύο και το δροσερό

σε γυάλινο ποτηράκι.

και με αφορμή αυτό είδαμε το παραμύθι για το σπασμένο δοχείο και υπήρξε αφορμή για πολλές συζητήσεις.

Ντενεκετζής

Ο ντενεκετζής κατασκεύαζε αντικείμενα που τα χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι στο νοικοκυριό τους ή στις δουλειές τους.  Τέτοια είδη ήταν λυχνάρια, μαστραπάδες, κουβάδες, φανάρια, μπρίκια του καφέ, σουρωτήρια, κουτσουνάρες, τσιγκάκια, ποτιστήρια, μαγκάλια και άλλα.

Γράψαμε κι εδώ ένα τετράστιχο:

Ψάχνω τον ντενεκετζή

να φτιάξει ποτιστήρια,

 λυχνάρια και φαναράκια,

μπρίκια και σουρωτήρια.

Οργανοπαίχτης

Οι οργανοπαίχτες εργάζονταν σε κομπανίες, που αποτελούνταν από τέσσερα µε πέντε άτομα. Η τέχνη μεταδιδόταν από πατέρα σε γιο και οι κομπανίες αποτελούνταν από συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα.

Τα πιο συνηθισμένα όργανα που έπαιζαν οι οργανοπαίχτες ήταν το βιολί, το κλαρίνο, το ντέφι, το λαούτο και το σαντούρι. Σύχναζαν σε πανηγύρια και ήταν περιζήτητοι στους γάμους και στα γλέντια.

Παλιότερα ήταν πολύ σημαντικό να βρεις καλούς και γνωστούς οργανοπαίχτες που θα έπαιζαν σε ένα γάμο. Συνήθως σε κάθε περίσταση του γάμου έπαιζαν συγκεκριμένα τραγούδια, άλλο όταν ξύριζαν το γαμπρό, άλλο όταν ντυνόταν η νύφη, άλλο όταν έβγαινε από το πατρικό της σπίτι για να πάει στην εκκλησία, και έτσι ο κόσμος ήξερε σε ποια φάση βρίσκεται ο γάμος.  

Γράψαμε και το τετράστιχο:

Η μουσική του οργανοπαίχτη

 μας φέρνει πάρα πολύ κέφι,

 μας καλεί και στο πλευρό του

 να χορέψουμε το χορό του.

Πεταλωτής

Παλιά υπήρχαν πολλοί πεταλωτές αφού κάθε σπίτι στο χωριό είχε και ένα ζώο για τις δουλειές του και τις μετακινήσεις του, γαϊδούρι ή μουλάρι.

Ο πεταλωτής έβαζε στα ζώα τα πέταλα που ήταν «τα παπούτσια τους». Τα εργαλεία που χρησιμοποιούσε ο πεταλωτής ήταν τα πέταλα, το σφυρί για  να καρφώνει τα καρφιά, η τανάλια, το σατράτσι, τα καρφιά και μία λίμα για να λιμάρει τα νύχια του ζώου.

Στην αρχή ακινητοποιούσαν το πόδι του ζώου και ο πεταλωτής έβγαζε το παλιό φθαρμένο πέταλο. Μετά με το σατράτσι που ήταν ένα μαχαίρι σε σχήμα μικρού τσεκουριού έκοβε την οπλή του ζώου από κάτω έτσι ώστε να την ισιώσει. Μετά έβαζε το καινούργιο το πέταλο και το κάρφωνε με τα ειδικά καρφιά.

Τα πέταλα ήταν σε διάφορα μεγέθη και τα κατασκεύαζαν από σίδερο. Είχαν τρύπες γύρω – γύρω για να μπαίνουν τα καρφιά. Το πετάλωμα γινόταν και στα τέσσερα πόδια του ζώου κάθε τρεις με έξι μήνες. Αυτό γινόταν για να μπορεί να περπατάει στους κακοτράχαλους δρόμους χωρίς να πληγώνονται τα πόδια του ή να γλιστράει και για να διατηρεί την ισορροπία του. Ο πεταλωτής όταν τέλειωνε με το πετάλωμα, καλλώπιζε τα άλογα, κούρευε την κοιλιά τους για να μην ιδρώνουν και χτένιζε τη χαίτη τους.

Διαβάστε και το τετράστιχο που του γράψαμε:

Θέλω για τ’ άλογο πέταλα,  παπούτσια να του βάλει γι’ αυτό και τον πεταλωτή θα επισκεφτούμε πάλι.

Πραματευτής

Ο πλανόδιος πραματευτής μετέφερε με το γαϊδουράκι το εμπόρευμά του και κάλυπτε όλες τις ανάγκες της οικογένειας για ψώνια που πολλές φορές αγόραζαν με δόσεις και βερεσέ.

O πραματευτής περνούσε από χωριό σε χωριό και πουλούσε πουκάμισα, κάλτσες κουμπιά, λάστιχα, κουβαρίστρες, τσατσάρες, χτένια, βαφές και άλλα μικροπράγματα. Τα προϊόντα τους τα έβαζαν στον ώμο τους ή πάνω σε κάποιο ζώο. Ήταν μια δουλειά δύσκολη, αφού πολλές φορές έλειπαν ακόμη και δύο ή τρεις μήνες από τα σπίτια τους.

Όταν έφθαναν στον προορισμό τους, διαλαλούσαν το εμπόρευμά τους και προσδιόριζαν το μέρος που θα έστηναν τον πάγκο τους. Μερικές φορές πλήρωναν ντελάλη για να το κάνει αυτό. Συνήθως πήγαιναν  στα χωριά τις Κυριακές και τις γιορτές ή στα πανηγύρια. Οι πραματευτάδες είχαν δυνατή χαρακτηριστική φωνή και ταλέντο στα παζάρια.

Γράψαμε το τετράστιχο:

Στους δρόμους τριγυρίζει ο πραματευτής έχει πράματα πολλά κι ό,τι θες να δεις.

 και δεν παραλείψαμε να ακούσουμε και το ομώνυμο τραγούδι του Ξυλούρη και να το χορέψουμε!

Παγωτατζής

Ο παγωτατζής με το άσπρο καπελάκι και την λευκή ποδιά του ήταν ο πιο αγαπημένος μικροπωλητής για τα παιδιά. Με το τρίτροχο ποδήλατο ή το μηχανοκίνητο καροτσάκι πουλούσε το παγωτό του όπου είχε πολυκοσμία.

Ξεκινούσε την άνοιξη, τις μέρες του Πάσχα και σταματούσε το φθινόπωρο με την εμφάνιση των καστανάδων. Κάθε καλοκαίρι ακουγόταν η φωνή του: «Ο παγωτατζής! Στο χωνάκι το ‘χω! Φρέσκα και δροσερά παγωτά!» Το παλιό καροτσάκι του παγωτατζή ήταν σωστό κομψοτέχνημα, με το ωραίο σκέπαστρο, τις ζωγραφιές και τα διάφορα σχέδια που στόλιζαν τις πλευρές του.

Το παγωτό παλαιότερα ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση. Τους καλοκαιρινούς μήνες ήταν πραγματικά κουραστικό να κρατήσει ο παγωτατζής παγωμένο το παγωτό. Μέσα στον ξύλινο κάδο του καροτσιού υπήρχε ένα πολύ πιο μικρό μεταλλικό δοχείο, όπου υπήρχαν τα αγαπημένα μας παγωτά. Ανάμεσα στο κενό, μεταξύ του μεταλλικού και ξύλινου κάδου έβαζαν χιόνι και αργότερα διάφορα μικρά κομμάτια πάγου μαζί με χοντρό αλάτι για να κρατούν παγωμένα τα παγωτά.

Ο παγωτατζής γνώριζε τη συνταγή, τα υλικά και τις αναλογίες. Μέσα στον μεταλλικό κάδο έβαζε το γάλα, το σιμιγδάλι, τη ζάχαρη, τα αυγά, τη βανίλια κλπ. Σκέπαζε τον κάδο και άρχιζε να τον περιστρέφει μέχρι να πήξει το παγωτό. Στη συνέχεια το πάγωνε και ξεκινούσε με το καροτσάκι του για τη δουλειά.

Για τον παγωτατζή γράψαμε ένα τετράστιχο,

Θέλω απ’ του παγωτατζή να πάρω παγωτάκι  κρύο, κρύο, δροσερό μέσα σε ένα χωνάκι.

ακούσαμε το τραγούδι του

είδαμε το βίντεό του

και φτιάξαμε τα δικά μας παγωτά.

Παγοπώλης

Το επάγγελμα του παγοπώλη υπήρχε ως το 1960 και ήταν εποχιακό αφού πάγο χρησιμοποιούσαν μόνο το καλοκαίρι. Ο παγοπώλης ήταν αυτός που πουλούσε τον πάγο στις νοικοκυρές γιατί εκείνη την εποχή  δεν υπήρχαν ψυγεία για να συντηρήσουν τα τρόφιμά τους.

Τον χειμώνα συγκέντρωναν χιόνι ή νερό σε μεγάλες γούρνες στην κορυφή ενός βουνού. Τον έσπαγαν σε κασμάδες και τον συντηρούσαν σε τρύπες ή ανοίγματα μέσα στο βουνό.

Περνούσε από τις γειτονιές κάθε μέρα,  µε το καρότσι του γεμάτο πάγο και πουλούσε ολόκληρη κολόνα ή μισή όχι  µόνο στα σπίτια αλλά και στα διάφορα μικρά μαγαζιά. Ο παγοπώλης φορούσε τα γάντια του για να µην παγώνουν τα χέρια του και µε ένα γάντζο έπιανε τον πάγο, τον έκοβε και τον έδινε.

Δεν ξεχάσαμε κι εδώ να γράψουμε το τετράστιχό του:

Ο παγοπώλης στα βουνά πηγαίνει βρίσκει πάγο και τον φέρνει τον πουλάει στις γειτονιές σ’ όλες τις νοικοκυρές.

πηγές πληροφοριών:  •http://anartiseto.blogspot.com •Βικιπαίδεια •Παραδοσιακά επαγγέλματα που χάνονται στο χρόνο, Ειδικό επαγγελματικό γυμνάσιο Πύργου •http://iliastoutsoglidis.blogspot.com •http://gnosi2dim.blogspot.com •Παραδοσιακά επαγγέλματα που χάνονται στο χρόνο, Γενικό λύκειο Κρεστενών